Spalanie paliw kopalnych, zbyt duże zużycie energii, przeludnienie czy transport – to jedne z najpoważniejszych przyczyn dzisiejszych zmian klimatycznych. Jakie są skutki naszych dotychczasowych działań, a także co możemy zrobić, aby przyczynić się do zmian klimatu? – o tym dowiadujemy się z raportu przygotowanego przez WWF Polska.

O przyczynach zmian klimatu

Jednym z największych problemów jest Spalanie paliw kopalnych.  Od czasów rewolucji przemysłowej (liczonej od lat 1780-1800) emisja dwutlenku węgla ze spalania paliw kopalnych, tj. węgla brunatnego, kamiennego, ropy naftowej i gazu ziemnego, zwiększyła się kilkadziesiąt razy. W 1850 roku wyemitowano mniej niż 1 mld ton CO 2, natomiast obecnie globalna emisja sięga prawie 36 mld ton CO 2 rocznie. Ogromny wpływ na środowisko ma zbyt duże zużycie energii na osobę.  Obserwujemy ciągły wzrost konsumpcji energii na osobę przy jednoczesnym użyciu nieefektywnych urządzeń elektrycznych (np. klasa B efektywności energetycznej dla pralki lub zmywarki), tradycyjnych żarówek (zamiast LED). Większe zużycie energii do ogrzania nieocieplonych domów ze starymi, nieszczelnymi oknami. Następnym problemem skali światowej jest przeludnienie. W 1850 roku światowa populacja wynosiła 1,5 mld ludzi, dziś sięga prawie 7,5 mld. Wzrost populacji na świecie powoduje większe zużycie zasobów naturalnych i większe zanieczyszczenie środowiska. Łączy się też ze zwiększeniem konsumpcji energii elektrycznej, a zarazem uzależnieniem systemów energetycznych od węgla, ropy i gazu. Przeludnienie niesie za sobą również problem transportu, który w dużym stopniu wpływa na klimat. Prawie 30% całkowitej emisji CO₂ w Unii Europejskiej pochodzi z sektora transportu, z czego 72% – z transportu drogowego. W transporcie drogowym głównym źródłem zanieczyszczeń są samochody osobowe, które odpowiadają za prawie 61% tych emisji. W Polsce na tysiąc mieszkańców przypadają aż 604 samochody osobowe, co plasuje nas w niechlubnej europejskiej czołówce…

Skutki zmian klimatycznych 

W skutkach zmian klimatu WWF Polska wymienia konflikty polityczne. Problem z dostępem do żywności i wody pitnej ma wpływ na wzrost konfliktów i migracji ludności. W ostatnich latach ruchy migracyjne do Europy nasiliły się w wyniku suszy w Syrii w latach 2006-2010. Susza ta doprowadziła do załamania rolnictwa w północno-wschodniej części kraju i masowych migracji ludzi z terenów rolniczych do miast, natomiast to niesie za sobą migracje i fale uchodźców W rejonie Afryki Subsaharyjskiej, Ameryki Łacińskiej i Azji Południowej aż 143 mln ludzi będzie zmuszonych do zmiany miejsca zamieszkania w granicach własnego kraju lub do kraju sąsiedniego. Symulacje pokazują, że przy braku adaptacji i mitygacji do zmiany klimatu do 2100 roku liczba migrantów przybywających do Europy większy się do 1 mln rocznie.

Kolejnym, dramatycznym skutkiem jest susza.  Wysokie temperatury powietrza, duża liczba dni słonecznych i niskie opady atmosferyczne wywołały w 2018 i 2019 roku długotrwałą suszę rolniczą na terenie całej Polski. W 2018 r. straty dotknęły prawie 3,5 mln ha obszarów rolnych i wynosiły ponad 3,5 mld zł. Na pomoc dla tych, którzy zostali dotknięci suszą w 2018 roku polski rząd przeznaczył ponad 2 mld złotych. Z kolei po suszy w 2019 r. rolnicy złożyli ponad 353 tys. wniosków na łączną kwotę pomocy w wysokości 2,3 mld zł. Bezśnieżna, sucha i ciepła zima uniemożliwia odbudowę wilgoci w glebie, dlatego dane dla stycznia 2020 roku są niepokojące i już wskazują na niedobory wody.

Zmiany klimatu niosą za sobą również niosące ogromne straty nawałnice, powodzie, pożary, a zaraz za tym rozprzestrzenianie się chorób zakaźnych.

MITY O ZMIANIE KLIMATU – Co warto wiedzieć? 

1. CZŁOWIEK NIE JEST ODPOWIEDZIALNY ZA ZMIANĘ KLIMATU – 97% prac naukowych potwierdza, że to człowiek, a nie naturalne procesy przyrodnicze, jest odpowiedzialny za obecny wzrost poziomu dwutlenku węgla w atmosferze, a co za tym idzie, globalne ocieplenie klimatu
2. WULKANY EMITUJĄ WIĘCEJ CO 2 NIŻ CZŁOWIEK – W skali globalnej wulkany emitują 0,3 mld ton CO 2 rocznie. Działalność człowieka przyczynia się do emisji ponad 36 mld ton CO 2 rocznie.
3. OCHRONĄ KLIMATU MOGĄ SIĘ ZAJĄĆ PRZYSZŁE POKOLENIA. MY JESTEŚMY BEZPIECZNI
4. POLITYKA KLIMATYCZNA JEST ZA DROGA. POLSKI NA TO NIE STAĆ! –Według rządowego „Strategicznego planu adaptacji dla sektorów i obszarów wrażliwych na zmiany klimatyczne do roku 2020” straty wywołane skutkami zmiany klimatu w latach 2001-2010 wynosiły ok. 54 mld zł. W latach 2011-2020 kwota ta może wynieść 86 mld zł, a w 2021-2030 nawet 119 mld zł.
5. POLSKA NIE MUSI SIĘ STOSOWAĆ DO POLITYKI KLIMATYCZNEJ UNII EUROPEJSKIEJ – Nieprawda! Jednym z celów Unii jest ochrona klimatu, zapisana w artykule 191 Traktatu z Lizbony. Traktat jako prawo pierwotne, obowiązuje wszystkie państwa członkowskie Unii i jest prawem nadrzędnym w stosunku do ich regulacji. Unijne cele redukcji emisji dotyczą też Polski.
6. POLSKA NIE MUSI CHRONIĆ KLIMATU, BO JEST ODPOWIEDZIALNA ZA JEDYNIE 1% GLOBALNEJ EMISJI CO 2
7. PRZECIĘTNY OBYWATEL NIE MA WPŁYWU NA POLITYKĘ KLIMATYCZNĄ – Społeczeństwo ma wpływ na politykę klimatyczną poprzez wybory konsumenckie, tj. zakupy spożywcze, rodzaje usług, wybór środków transportu czy rodzaju paliwa do ogrzewania domu oraz udział w inicjatywach lokalnych na rzecz środowiska.
8. ZMIANA KLIMATU NIE MA WPŁYWU NA ŻYCIE CODZIENNE POLEK I POLAKÓW

CO MOŻESZ ZROBIĆ W KWESTII OCHRONY ŚRODOWISKA? –  metoda 10 łatwych kroków  

1. ZAMIEŃ SAMOCHÓD NA KOMUNIKACJĘ PUBLICZNĄ LUB ROWER
2. KUPUJ ODPOWIEDZIALNIE
3. SPRZĄTAJ Z GŁOWĄ!
4. GOTUJ EKONOMICZNIE!
5. ZREZYGNUJ Z PLASTIKU!
6. OSZCZĘDZAJ WODĘ!
7. DIETA DLA KLIMATU
8. OSZCZĘDZAJ PRĄD!
9. ZREZYGNUJ Z KONWENCJONALNYCH ŹRÓDEŁ ENERGII I POSTAW NA SŁOŃCE!
10. ZADBAJ O OCIEPLENIE DOMU