II Wicewojewoda Śląski – lipiec – listopad 2015

A w lipcu 2015 roku powołano mnie na stanowisko Wicewojewody Śląskiego. Nadzorowałam następujące wydziały:   Infrastruktury, Zdrowia, Spraw Obywatelskich i Cudzoziemców, Wojewódzki Zespół do Spraw Orzekania Niepełnosprawności, Wojewódzka Inspekcja Geodezyjna i Kartograficzna.

Taka była moja rola

W ramach nadzoru nad służbą zdrowia spotykałam się często z ówczesnym Ministrem Zdrowia profesorem Marianem Zembalą poruszając w tych rozmowach istotne dla Śląska sprawy i problemy. Oto kilka przykładowych  tematów, które poruszaliśmy w swoich rozmowach . Wśród nich były tematy związane z Państwowym Ratownictwem Medycznym.  Podczas jednego ze spotkań minister zdrowia informował, że powstanie nowa baza pogotowia lotniczego w Opolu, w związku z czym uznał  za zasadny wniosek wojewody śląskiego o przeniesienie bazy Lotniczego Pogotowia Ratunkowego z Gliwic do Katowic. Termin przeniesienia będzie uzależniony od utworzenia jednostki Lotniczego Pogotowia Ratunkowego w Opolu. Takie rozwiązanie pozwoliłoby na sprawniejsze rozdysponowanie zasobów LPR na południu Polski w ramach współpracy planowanych baz w Katowicach i Opolu, a także pozostałych baz LPR, w tym w Krakowie oraz we Wrocławiu.

Inną kwestią poruszoną podczas tych spotkań był wniosek wojewody śląskiego o zatwierdzenie zmian w wojewódzkim planie działania systemu Państwowe Ratownictwo Medyczne, które dotyczyły utworzenia dodatkowego zespołu w gminie Łękawica na Żywiecczyźnie. Minister Zembala przychylnie odniósł się do tych planów. Zmiany te wiązały się jednak z koniecznością zwiększenia dotacji na Państwowe Ratownictwo Medyczne w województwie śląskim.  W trakcie rozmów poruszono także koncepcję powstania Śląskiego Centrum Hematologii i Onkologii Dziecięcej w Zabrzu jako ośrodka ponadregionalnego w leczeniu tych schorzeń u pacjentów poniżej 18 roku życia. Minister zdrowia przekazał informację, że zakończyły się prace prowadzone przez ministerialne zespoły, w wyniku których możliwe będą zmiany rozporządzenia ministra zdrowia i zarządzenia prezesa NFZ dotyczące usprawnienia wykorzystania pakietu onkologicznego.

Kolejnym przykładem codziennej pracy wojewody była troska o warunki pracy lokalnej służby zdrowia.

Oto informacja o otwarciu nowego budynku pogotowia – miejsce stacjonowania zespołów ratownictwa medycznego  w Świętochłowicach. Inwestycja warta blisko 2,5 mln zł była niezbędna, bo stara siedziba pogotowia nie nadawała się do użytku z powodu złego stanu technicznego. „To dla tego terenu ważna inwestycja. Zespoły ratownictwa medycznego ze Świętochłowic obsługują całe 53-tysięczne miasto, jedno z najgęściej zaludnionych w regionie. W nowym budynku poprawią się też warunki i komfort pracy naszych ratowników – stwierdził dyrektor Wojewódzkiego Pogotowia Ratunkowego w Katowicach Artur Borowicz.

Nowy jednopiętrowy budynek o powierzchni 196 m kwadratowych jest przeznaczony dla dwóch zespołów ratownictwa medycznego, z możliwością rozszerzenia o kolejny zespół. W systemie zmianowym będą w nim pracować łącznie 24 osoby. Budynek jest klimatyzowany i monitorowany.Budowa trwała niecały rok, została sfinansowana w całości ze środków Wojewódzkiego Pogotowia Ratunkowego w Katowicach. Całkowity koszt, łącznie z zakupem miejskiej działki, wyniósł blisko 2,5 mln zł. To kolejna ważna inwestycja Wojewódzkiego Pogotowia Ratunkowego zrealizowana w ostatnim czasie. Wcześniej oddano do użytku m.in. nowy budynek stacji pogotowia ratunkowego w Gliwicach, gruntownie odremontowano miejsce stacjonowania zespołów ratownictwa medycznego oraz zintegrowaną dyspozytornię w Katowicach-Szopienicach, a także odremontowano stację pogotowia ratunkowego w Pszczynie. We wrześniu ubiegłego roku oddano do użytku nowe miejsce stacjonowania zespołów ratownictwa medycznego w Katowicach-Kostuchnie.

Wojewódzkie Pogotowie Ratunkowe w Katowicach jest największą strukturą pogotowia ratunkowego w kraju. Obsługuje obszar, który zamieszkuje prawie 3 mln mieszkańców. W ramach Systemu Państwowe Ratownictwo Medyczne WPR w Katowicach dysponuje 85 zespołami ratownictwa medycznego, z czego 38 to zespoły specjalistyczne, a 47 – zespoły podstawowe.

Jak powinna się rozwijać śląska gospodarka? Czego potrzeba, by region był postrzegany jako miejsce nowoczesne i innowacyjne? O tym i wielu innych kwestiach ważnych dla województwa śląskiego rozmawiano dziś podczas debaty „Nowoczesne technologie oraz synergia nauki z biznesem szansą na gospodarczy rozwój województwa śląskiego”, w której brałam udział jako wicewojewoda odpowiedzialny za infrastrukturę.

Debata odbyła się w siedzibie „Dziennika Zachodniego”  Podczas konferencji  eksperci, samorządowcy, dziennikarze i mieszkańcy regionu rozmawiali na temat przyszłości naszego województwa.  Ja przedstawiałam „Program dla Śląska” w kontekście możliwości, jakie dają nowe technologie – zarówno w rozwijaniu wielu dziedzin gospodarki, jak i w budowaniu społeczeństwa obywatelskiego.  Podkreśliłam znaczenie relacji społecznych i wspólnoty, jako podstawy dla wszelkiej innowacji. Odwołując się do przeszłości Śląska i skoku cywilizacyjnego, jaki się tu dokonał, przypomniałam, że było to możliwe wyłącznie dzięki temu, że mieszkający tu ludzie byli otwarci na zmianę i nowe technologie. Kluczem są nowe relacje społeczne […]. Relacje oparte na współpracy i zaufaniu. Bez przemian społecznych, nie będziemy potrafili skorzystać z innowacji, z nowych technologii – powiedziałam. Jako przykłady pozytywnych zmian społecznych podałam ruchy miejskie, stowarzyszenia lokalne, które reprezentują mieszkańców i ich potrzeby. Zwróciłam też uwagę, że myśl i innowacyjność nie zna granic, nie ma też przypisanych miejsc, w których może powstawać i nawet w najmniejszych miejscowościach można stworzyć coś nowoczesnego i innowacyjnego. Najlepsze rzeczy powstają z potrzeby. A my jesteśmy teraz w wielkiej potrzebie […]. Może ona przynieść najlepsze rezultaty – przekonywałam.

Na znaczenie współpracy w innowacyjności zwracał także uwagę Paweł Podsiadło – wiceprezes ds. informatyki i innowacji Parku Naukowo-Technologicznego Euro-Centrum. Podkreślał, że to zagadnienia społeczne i umiejętność współpracy są kluczem do sukcesu, a postęp będzie możliwy tylko przy akceptacji społecznej zmian. W spotkaniu wzięli także udział marszałek Wojciech Saługa i Małgorzata Staś – dyrektor Wydziału Rozwoju Regionalnego w Urzędzie Marszałkowskim Województwa Śląskiego. O innowacyjności z perspektywy uczelni mówili przedstawiciele Politechniki Śląskiej – prof. Marek Gzik oraz Uniwersytetu Ekonomicznego w Katowicach – prof. Jacek Szołtysek. O nowych technologiach w medycynie opowiadała prof. Sławomira Kyrcz-Krzemień – szefowa Oddziału Hematologii i Transplantacji Szpiku w szpitalu klinicznym Śląskiego Uniwersytetu Medycznego w Katowicach.

Organizatorem konferencji był „Dziennik Zachodni” oraz Fundacja Giesche.

Śląsk 2.0

Jako członek Platformy Obywatelskiej, jako były  członek Zarządu Województwa i reprezentant władz centralnych czułam się dumna, że mam współudział i mogę uczestniczyć w takim wydarzeniu jakim było przyjęcie dokumentu pod nazwą „Śląsk 2.0” będącego założeniami rozwojowymi na najbliższą przyszłość dla naszego Regionu.

W dniu 30 czerwca 2015 odbyło się wyjazdowe posiedzenie Rządu RP. Gościł Radę Ministrów  Śląsk.  Posiedzeniu Rady Ministrów przewodniczyła premier Ewa Kopacz. Wzięli w nim udział także wojewoda śląski Piotr Litwa i marszałek województwa śląskiego Wojciech Saługa. Jest to pierwsze w najnowszej historii Polski posiedzenie rządu, które odbywa się poza siedzibą Rady Ministrów w Warszawie. – Jesteśmy dziś na Śląsku ponieważ dziś Rada Ministrów przyjmuje program dla Śląska, który ma być kołem zamachowym rozwoju tego regionu; ma być kołem zamachowym dla śląskiego górnictwa, przedsiębiorczości i szansą dla śląskie młodzieży – podkreśliła szefowa rządu.

Program dla Śląska premier Ewa Kopacz zapowiedziała na początku stycznia. Kontekstem były narastające protesty górniczych związków wobec pierwotnych założeń restrukturyzacji stojącej przed widmem upadłości Kompanii Węglowej. Szefowa rządu 7 stycznia powołała międzyresortowy zespół ds. wzmocnienia potencjału przemysłowego Śląska (i Małopolski), w skład którego weszło siedmioro wiceministrów. W załączniku do zawartego 17 stycznia porozumienia rządu ze związkami znalazł się zapis mówiący, że „program reindustrializacji Śląska i Małopolski, (…) zostanie opracowany przy udziale strony społecznej i samorządowej (…)”. W kolejnych tygodniach odbywały się spotkania przedstawicieli międzyresortowego zespołu z samorządowcami, naukowcami czy przedsiębiorcami, którzy m.in. zgłaszali propozycje i wnioski do programu (m.in. 37 swoich propozycji sformułował samorząd woj. śląskiego).

W dokumencie zatytułowanym „Śląsk 2.0 – Program wsparcia przemysłu Województwa Śląskiego i Małopolski Zachodniej” znajdą się nowe drogi i remonty na kolei, ulgi oraz środki dla przemysłu, m.in. na konkretne przedsięwzięcia, a także zwiększenie zadań i budżetów części instytucji.

Program zawiera rozwiązania sugerowane w regionie na etapie wstępnych prac, jak i własne propozycje rządu. Część działań zaplanowano już na etapie przygotowywania nowych regionalnych programów operacyjnych czy Kontraktów Terytorialnych dla obu regionów. Niektóre rozwiązania ujęte w programie mają charakter ogólnopolski.

Wśród projektów infrastrukturalnych w programie założono przesunięcie z listy rezerwowej na podstawową Programu Budowy Dróg Krajowych odcinków tras ekspresowych S1 i S69. Dokument wymienia też przygotowywaną budowę autostrady A1 Pyrzowice-Częstochowa (ze środków budżetowych), planowaną budowę odcinka A1 Częstochowa-Tuszyn (ze środków pozabudżetowych), a także budowę obwodnicy Zawiercia i Poręby oraz trasy S11 od węzła z A1 w kierunku Kępna.

Inwestycje kolejowe w woj. śląskim mają sięgnąć w obecnej perspektywie unijnej ponad 9 mld zł (znaleźć ma się w tym szereg inwestycji w ramach instrumentu Łącząc Europę); program potwierdza też m.in. dokończenie ciągnącej się od lat modernizacji kolejowej linii E30 Katowice-Kraków.

Wśród rozwiązań dla przemysłu w programie znalazła się m.in. propozycja obniżenia obciążeń dla firm energochłonnych – związanych z kosztami finansowania odnawialnych źródeł energii. Planowane jest też częściowe zwolnienie tych przedsiębiorstw z akcyzy na prąd, a także rozszerzenie listy towarów objętych odwróconym podatkiem VAT o metale nieżelazne (VAT opłaca kupujący, a nie sprzedający).

Ponadto powstać miałby ogólnokrajowy program ze środkami na obniżanie emisji i ograniczanie zużycia zasobów w firmach. Zasygnalizowano też działania na rzecz branży hutniczej prowadzące do wzrostu produkcji stali – i zwiększenia zużycia węgla, m.in. poprzez walkę z nieuczciwą konkurencją spoza UE.

Jedną ze sztandarowych pozycji programu może stać się projekt dotyczący zgazowania węgla kamiennego (o oszacowanej wartości rzędu 1,9-4,4 mld zł), miałby on m.in. dotyczyć naziemnej instalacji w zakładach azotowych w Kędzierzynie-Koźlu (planowanej już przed kilkoma laty).

W dokumencie zapisano też m.in. zwiększenie zaangażowania katowickiego oddziału Agencji Rozwoju Przemysłu we wspieranie inwestycji i przedsiębiorczości (trwają już prace nad udziałem ARP w projekcie Elektrociepłowni Radlin) czy wdrożenie programu kompleksowej likwidacji niskiej emisji na terenie aglomeracji śląsko-dąbrowskiej. Do programu trafiły poza tym tworzone przez Bank Gospodarstwa Krajowego i spółkę Polskie Inwestycje Rozwojowe fundusze – inwestycji samorządowych, inwestycji infrastrukturalnych (dłużnego i kapitałowego), a także inwestycji polskich przedsiębiorstw.

W zakresie rewitalizacji program ujmuje m.in. ustawę rewitalizacyjną, której projekt ma zostać przyjęty we wtorek przez rząd oraz dodatkowe środki budżetowe na dofinansowanie wkładu własnego do unijnych projektów tego typu. Dokument wymienia też kontynuację działań rewitalizacyjnych w ramach bytomskiego Obszaru Strategicznej Interwencji.

Działania związane z rynkiem pracy to m.in. wdrożenie programu dualnego kształcenia zawodowego (rozwijany już w regionie tzw. program K2), kierunkowe zwiększenie budżetów wojewódzkich urzędów pracy w Katowicach i Krakowie, a także zwiększenie dofinansowania z budżetu państwa m.in. dla unijnych projektów aktywizujących na rynku pracy.

Poprawie funkcjonowania otoczenia instytucjonalnego w regionie ma służyć powrót do prac parlamentarnych nad ustawą metropolitalną (według premier Ewy Kopacz ma ona szanse na uchwalenie jeszcze w tej kadencji), a także powołanie społecznej rady ds. rozwoju Śląska.

W programie przewidziano również m.in. dodatkowe środki dla Centrum Leczenia Oparzeń w Siemianowicach Śląskich (aparatura związana z tzw. sztuczną skórą). W Jastrzębiu-Zdroju miałby powstać Dom Solidarności.

Po posiedzeniu Rady Ministrów premier Ewa Kopacz spotkała się z dziennikarzami. Przedstawiając program „Śląsk 2.0” mówiła m.in. o tym, że ma on być mocnym impulsem dla rozwoju całego regionu. Na ten program, na ten impuls, Ślązacy czekali od dawna – podkreślała szefowa rządu. Premier przypomniała, że w styczniu, kiedy podpisywała porozumienie ze związkami zawodowymi w sprawie polskich kopalń, jednym z punktów tego porozumienia był program dla Śląska. Obiecałam, dotrzymałam słowa, to jest efekt tej mojej konsekwencji – stwierdziła.

Premier Ewa Kopacz deklarowała, że przygotowana propozycja ma pokrycie w środkach finansowych – pochodzących zarówno z budżetu państwa, jak i środków europejskich. Wskazywała również, że program jest otwarty i że liczy ona na współpracę z samorządami i stroną społeczną.

Dobrze będzie o tych założeniach pamiętać!

A oto kilka migawek z codziennych zajęć II wicewojewody:

Największą przyjemność i radość sprawiało mi uczestnictwo w spotkaniach z lokalnymi organizacjami społecznymi, często prowadzonymi przez pozytywnie „zakręconych” działaczy i aktywnie oddanych sprawie ludzi. Do takich osób należy wielki lekarz i społecznik – prof. Marian Zembala. Mam też na myśli takie organizacje jak koła gospodyń wiejskich, społeczności stowarzyszone wokół ogródków działkowych czy osoby zajmujące się niepełnosprawnymi, którym umożliwiają integrację poprzez prowadzenie  Warsztatów Terapii Zajęciowej.