W związku z ostatnimi publikacjami prasowymi, które nie oddają, moim zdaniem, istoty problemu, jako śląska posłanka czuję się zobowiązana, by przedstawić swoje stanowisko w sprawie Rafako, spółki, która jest nieodłączną częścią etosu Śląska i powinna być ważnym filarem koniecznej transformacji polskiej energetyki. Tym bardziej że tej transformacji towarzyszę od samego jej początku, a los Rafako leży mi na sercu szczególnie.

Wszyscy prawdziwie zainteresowani polską gospodarką wiedzą, że przyszłość raciborskiej spółki ma niebagatelny wymiar gospodarczy i społeczny i wierzą, że udzielanie publicznego wsparcia podmiotom, które są w trudnej sytuacji ekonomicznej, w ważnych dla państwa branżach, ma głęboki sens. Jednak zawsze musi odbywać się to w zgodzie z interesem publicznym, na podstawie i w granicach prawa, w tym z poszanowaniem zasad ładu korporacyjnego.

Tym bardziej z niepokojem odnotowuję pojawiające się w przestrzeni medialnej informacje i wypowiedzi, które są próbą odwrócenia uwagi od realnych przyczyn trudnej sytuacji, w jakiej znalazła się spółka. Można odnieść wrażenie, że ich intencją i istotą jest jedynie dbałość o wąski interes dysponentów kontrolnego pakietu akcji oraz przerzucenie odpowiedzialności za kondycję spółki na podmioty powiązane ze Skarbem Państwa, co nie ma realnego uzasadnienia ani w faktach, ani relacjach właścicielskich.

Warto przy tym uznać, że Agencja Rozwoju Przemysłu, która wszak nie jest akcjonariuszem Rafako S.A., mimo to w ostatnim swoim oświadczeniu potwierdziła, że jest zaangażowana w rozmowy o przyszłości spółki i wyjaśniła swoją rolę w procesie restrukturyzacji i powrotu Rafako na rynek. Należy pamiętać, że Agencja udzieliła 100 mln zł pomocy publicznej, które miały ustabilizować sytuację i ułatwić pozyskiwanie kontraktów. Wsparcie deklarowały też inne instytucje rozwojowe, w tym akcjonariusz PFR TFI i KUKE.

Mimo tego wsparcia, od dłuższego czasu jesteśmy świadkami, jak spółka balansuje na krawędzi upadłości, co potwierdzają wypowiedzi władz Rafako i publikowane przez spółkę sprawozdania finansowe. Ostatni rok przyniósł ze strony władz Rafako szereg niezrozumiałych decyzji i zaniechań, które skutkują tym, że sytuacja finansowa i pozycja rynkowa spółki uległy znacznemu pogorszeniu. Widać wyraźnie, że konwersje głównych wierzytelności Rafako nie wystarczają już do tego, by oddłużyć spółkę w stopniu pozwalającym na przywrócenie dodatnich kapitałów własnych. A to jest warunkiem niezbędnym, by spółka mogła odzyskać zdolność do odbudowania portfela zamówień.

To niestety efekt działania lub jego braku ze strony władz Rafako i głównego akcjonariusza pozostającego w upadłości likwidacyjnej, który posiada decydujący wpływ na strategiczne sprawy spółki. Wbrew zapewnieniom o gotowości do przeprowadzenia konwersji wierzytelności, trudno zidentyfikować konkretne działania, które mają umożliwić realizację tych deklaracji.

Z ubolewaniem obserwuję też brak komunikacji władz Rafako w sprawie postępów w pozyskaniu inwestora, co było zapowiadane na początku czerwca jako jedyny sposób na uratowanie spółki. Proces inwestorski prowadzony jest, podobno, od kilku lat przez organy korporacyjne, ale do tej pory bez widocznych postępów. Interesariusze, pracownicy, obywatele, a także my, raciborzanie, wyczekujemy od władz Rafako konkretnych działań potwierdzających, że proces walidacji sytuacji jest realny, a intencje zgodne z interesem publicznym.

Ze swej strony, w imieniu naszej społeczności, monitoruję ten proces i nie ustaję w staraniach o korzystny dla Rafako finał. Zapewniam o swojej determinacji i gotowości do dalszego wspierania Rafako i apeluję do wszystkich interesariuszy spółki, aby podejmowane decyzje miały na względzie bezpieczeństwo pracowników Rafako, interes społeczny i gospodarczy naszego kraju.

Gabriela Lenartowicz

Oświadczenie Zarządu Agencji Rozwoju Przemysłu S.A. w sprawie Rafako

2024-08-13

W związku z pojawiającymi się w przestrzeni publicznej informacjami oraz artykułami dotyczącymi trudnej sytuacji RAFAKO S.A. z siedzibą w Raciborzu, Zarząd Agencji Rozwoju Przemysłu S.A. (dalej ARP S.A.) pragnie wyjaśnić swoją rolę w działaniach związanych z restrukturyzacją RAFAKO S.A.

Przede wszystkim zwracamy uwagę, że ARP S.A. nie jest akcjonariuszem ani wierzycielem RAFAKO S.A. Ponadto nie posiada żadnego zaangażowania kontraktowego w tej spółce. ARP S.A., przy współpracy z Ministerstwem Rozwoju i Technologii, realizuje program Polityka Nowej Szansy (https://arp.pl/pl/dla-biznesu/pns/), którego celem jest przeciwdziałanie upadłości przedsiębiorstw i ułatwianie przedsiębiorcom znajdującym się w trudnej sytuacji ekonomicznej, przywrócenia długookresowej zdolności do konkurowania na rynku.

9 lipca 2021 r., na mocy decyzji administracyjnej wydanej przez ARP S.A. w imieniu Ministra Rozwoju i Technologii Spółce RAFAKO S.A., została przyznana pomoc publiczna na restrukturyzację w formie objęcia obligacji na okres 120 miesięcy, na warunkach określonych ustawą o udzielaniu pomocy publicznej, w celu ratowania lub restrukturyzacji przedsiębiorców, z dnia 16 lipca 2020 r. (Dz.U. z 2020 r. poz. 1298). Obligatariuszem jest Skarb Państwa reprezentowany przez Ministra Rozwoju i Technologii.

Pomoc na restrukturyzację została udzielona RAFAKO S.A. jako przedsiębiorcy, znajdującemu się w trudnej sytuacji ekonomicznej, w celu realizacji planu restrukturyzacji, który miał umożliwić przywrócenie temu przedsiębiorcy długookresowej zdolności do konkurowania na rynku. Wskazana pomoc publiczna była przedmiotem notyfikacji do Komisji Europejskiej zgodnie z art. 11 ust. 1 ww. ustawy.

Aktualnie ARP S.A., we współpracy z Ministerstwem Rozwoju i Technologii oraz Urzędem Ochrony Konkurencji i Konsumentów, monitoruje udzieloną Spółce RAFAKO S.A. pomoc publiczną.

Odnosząc się do informacji dotyczących udziału ARP S.A. w rozmowach, jakie miały miejsce z wierzycielami RAFAKO S.A. wyjaśniamy, iż ARP S.A. została włączona do trwającego już wiele miesięcy dialogu pomiędzy Rafako S.A. a jej wierzycielami oraz Obligatariuszami, zabezpieczonymi na akcjach tej spółki w celu wsparcia wszystkich stron rozmów i doprowadzenia do możliwego porozumienia. Zarząd ARP S.A. podkreśla, iż finalizacja wskazanego dialogu nie jest zależna od ARPS.A., lecz od decyzji wierzycieli RAFAKO S.A., jak również od samej Spółki i jej Zarządu.

Ponieważ restrukturyzacja RAFAKO S.A. jest procesem złożonym i zależnym od wielu wrażliwych kwestii, wyrażamy nadzieję, iż dotychczasowy dorobek rozmów nie tylko zostanie zachowany, ale też konstruktywnie wykorzystany przez strony tego dialogu.

Rafako – kalendarium ostatnich zdarzeń

1. W dniu 13.08.2024 Zarząd Agencji Rozwoju Przemysłu wydał oświadczenie w sprawie Rafako S.A., nawiązujące do ostatnich wypowiedzi zarządu spółki, które w krytycznym świetle stawiały działania Agencji.
2. Agencja Rozwoju Przemysłu, która nie jest akcjonariuszem Rafako S.A., potwierdziła, że jest zaangażowana w rozmowy o przyszłości spółki i wyjaśniła swoją rolę w procesie restrukturyzacji i powrotu Rafako na rynek. Przypomniała, że Agencja udzieliła 100 mln zł pomocy publicznej, które miały ustabilizować sytuację i ułatwić pozyskiwanie kontraktów.
3. Pełną odpowiedzialność za prowadzenie spraw spółki Rafako, podejmowane decyzje, plany restrukturyzacyjne i rozwojowe ponoszą jej organy korporacyjne – zarząd i podmioty, posiadające większość na walnym zgromadzeniu akcjonariuszy. Głównym akcjonariuszem jest PBG S.A. w restrukturyzacji w likwidacji, które sprawuje realną władzę w spółce.
4. Instytucje rozwojowe z Grupy PFR kilkukrotnie składały propozycje bezpośredniego zaangażowania się w proces ratowania Rafako, które zostały odrzucone przez głównego akcjonariusza PBG:

• PFR TFI proponował w październiku 2023 r. promesę pożyczki pomostowej, a w grudniu 2023 r. dokapitalizowanie poprzez emisję nowych akcji,
• Korporacja Ubezpieczeń Kredytów Eksportowych proponowała w listopadzie 2023 r. udostępnienie promesy linii gwarancyjnych.Grupa PFR udzieliła Rafako wsparcia w procesie inwestorskim podpisując w 2023 r. list intencyjny ze wskazanym przez PBG podmiotem mającym zakupić pakiet akcji Rafako.

5. Grupa PFR udzieliła Rafako wsparcia w procesie inwestorskim podpisując w 2023 r. list intencyjny ze wskazanym przez PBG podmiotem mającym zakupić pakiet akcji Rafako.

Konwersje wierzytelności na kapitał spółki i proces inwestorski

6. Konwersja pomocy publicznej na akcje spółki może odbyć się wyłącznie na warunkach, które zabezpieczą interes Skarbu Państwa i będzie zgodna z właściwymi regulacjami.

7. Rafako po raz pierwszy wnioskowała do ARP o konwersje na początku czerwca 2023 r. Zwyczajne Walne Zgromadzenie Akcjonariuszy zwołane na 2 czerwca 2023 r. zakładało przegłosowanie uchwał konwersyjnych. To się jednak nie wydarzyło.

8. Przerwy w walnych zgromadzeniach akcjonariuszy, które głosami PBG mogły podjąć decyzje o oddłużeniu, ale tego nie zrobiły, miały miejsce w 2023 r. w czerwcu (dwukrotnie), lipcu (dwukrotnie), sierpniu, wrześniu i w listopadzie.

9. W czerwcu 2023 r. konwersje głównych wierzytelności Rafako wystarczyły do tego, by oddłużyć spółkę w stopniu pozwalającym na przywrócenie dodatnich kapitałów własnych. Jednak zwłoka głównego akcjonariusza Rafako, PBG S.A. w restrukturyzacji w likwidacji, w podejmowaniu decyzji o wyrażeniu zgody na bezwarunkowe konwersje wierzytelności skutkuje tym, że na dzień publikacji ostatniego sprawozdania finansowego spółki, luka w kapitałach własnych zwiększyła się na tyle znacząco, że konwersje pokryją zaledwie część ujemnych kapitałów. Nie pozwolą na to, by oddłużyć spółkę w stopniu pozwalającym na przywrócenie dodatnich kapitałów własnych, co jest warunkiem niezbędnym do tego, by spółka mogła odzyskać zdolność do odbudowania portfela zamówień. A to na zarządzie Rafako ciąży obowiązek wskazania w jaki sposób i z jakich źródeł uzupełniona zostanie luka koniecznej do naprawy bilansu.

10. Ani główny akcjonariusz spółki PBG, ani obligatariusze PBG będący w posiadaniu zabezpieczeń na pakiecie akcji Rafako, nie udzieli i nie deklarują udzielenia spółce żadnego wsparcia finansowego, próbując jednocześnie przerzucić ciężar finansowania spółki na wierzycieli.

11. Pomimo pogarszającej się sytuacji ekonomicznej Rafako. Walne Zgromadzenie Akcjonariuszy w grudniu 2023 r. głosami PBG nie przegłosowało uchwał o emisji nowych akcji, które zgłosił Polski Fundusz Rozwoju – Towarzystwo Funduszy Inwestycyjnych S.A.

12. PBG nie zgadzało się na bezwarunkowe konwersje wierzytelności, blokując oddłużenie spółki do grudnia 2023 r. Przyczyną odmowy było oczekiwanie, że w pierwszej kolejności sfinalizowany zostanie proces inwestorski, za który odpowiada zarząd Rafako i zarządca PBG. Wskazywano, że konwersje miały nastąpić dopiero w momencie zamknięcia procesu inwestorskiego.

13. Spółka PBG S.A. w restrukturyzacji w likwidacji oraz powołane przez nią zarządy prowadzą bezskutecznie od czterech lat tzw. proces inwestorski, którego celem jest sprzedaż pakietu kontrolnego akcji Rafako.

14. PBG sprzeciwiało się konwersji, uzależniając swoją zgodę od zakończenia procesu inwestorskiego, przy czym:

a. potencjalny inwestor PG Energy wskazywał, że jednym z warunków realizacji transakcji inwestorskiej jest oddłużenie spółki poprzez konwersję zobowiązań na kapitał(RB 79/2023 z dnia 25.07.2023, 88/2023 z dnia 25.08.2023). PBG nie spełniało tego warunku PG Energy i tym samym sabotowało proces inwestorski, który sam prowadził.

b. w tym samym czasie, co negocjacje z PG Energy, prezes zarządu Rafako organizował spotkania z przedstawicielami MS Galleon w sprawie kontrolowanej upadłości Rafako. Kilka miesięcy później, w listopadzie 2023 r. w swoim oświadczeniu wskazywał publicznie, że proces inwestorski z PG jest pozorowany.

c. mimo to, PBG w dalszym ciągu blokowało oddłużenie Rafako, powołując się na proces inwestorski.

15. Przekładając wielokrotnie decyzje o konwersjach oraz blokując zgłaszane przez PFR TFI propozycje uchwał o emisji nowych akcji, organy Rafako w istocie utrudniały przeprowadzenie działań naprawczych w spółce.

16. Wbrew zapewnieniom władz Rafako o gotowości do przeprowadzenia konwersji wierzytelności, trudno zidentyfikować konkretne działania, które mają umożliwić realizację tych deklaracji. O przeprowadzenie konwersji nie wnioskowano na Zwyczajnym Walnym Zgromadzeniu Akcjonariuszy w dniu 25 czerwca 2024.

17. Nadzwyczajne Walne Zgromadzenie Akcjonariuszy Rafako podjęło 21 grudnia 2023 oraz 25 stycznia 2024 uchwały o bezwarunkowych konwersjach wierzytelności ARP, które wygasły i warunkowych konwersjach pozostałych wierzycieli, które również wygasły. Podjęto też uchwały w sprawie emisji warrantów subskrypcyjnych dla PBG, które są odpowiednikiem pakietu kontrolnego akcji. W obliczu braku widocznych rezultatów procesu inwestorskiego są w istocie istotną przeszkodą do podjęcia decyzji o samych konwersjach. Przerzucają bowiem ciężar finansowy na obecnych wierzycieli spółki przy jednoczesnym zachowaniu uprzywilejowanej pozycji PBG. Dokonane zmiany w statucie spółki na NWZA, które nadają specjalne prawa następcom prawnym PBG poprzez możliwość blokowania na walnych zgromadzeniach akcjonariuszy uchwał o konwersjach, jak również przyznanie warrantów subskrypcyjnych, oznaczają, że celem jest zachowanie dalszej kontroli nad spółką po zakończeniu procesu likwidacji PBG.

18. Powyższe oznacza, że PBG i zarząd Rafako nie zapewniły warunków, na podstawie których wierzyciele mogliby procedować i podjąć decyzję o zgodzie na konwersję swojej wierzytelności na akcje spółki.

19. Przez ostatni rok sytuacja finansowa spółki uległa znacznemu pogorszeniu. Dane finansowe publikowane przez Rafako wskazują na konieczność dokapitalizowania spółki znaczącymi środkami finansowymi. Ani główny akcjonariusz spółki PBG, ani obligatariusze PBG będący w posiadaniu zabezpieczeń na pakiecie akcji Rafako, nie udzieli i nie deklarują udzielenia spółce żadnego wsparcia finansowego, próbując jednocześnie przerzucić ciężar finansowania spółki na wierzycieli.

Wypowiedzi zarządu Rafako i przedstawicieli PBG w sprawie konwersji i procesu inwestorskiego w 2023 r.

1. „Jeśli chodzi o firmę PG Energy, założona przez Pawła Gricuka, to widzę duże szanse dla Rafako. (…) Przyjęliśmy z inwestorem, że chcielibyśmy zamknąć proces do końca września” – wywiad prezesa Rafako Macieja Stańczuka, portal businnessinsider.pl, sierpień 2023 https://businessinsider.com.pl/biznes/jest-nowy-inwestor-dla-rafako-moze-przeniesc-spolke-do-zupelnie-innej-ligi/wpvqjec

• Oświadczenie prasowe obecnego prezesa Rafako Macieja Stańczuka, listopad 2023:
• „Spółkę można bowiem uratować, ale nie jest to w smak przegranym w wyborach. Zwracam opinii publicznej uwagę, że podczas przedwyborczej wizyty w Raciborzu, Premier Mateusz Morawiecki, zapewniał, że „uratowaliśmy RAFAKO” oraz że „dopóki my będziemy rządzić, RAFAKO nie upadnie”. (…) Potencjalny upadek RAFAKO jest więc bardzo na rękę zausznikom PiS, bo będzie niejako „pierwszą upadłością nowej władzy”, z której prawicowe media i politycy uczynią kolejną „winę Donalda Tuska” 
• „Konwersja miała jednak nastąpić dopiero w momencie zamknięcia procesu inwestorskiego”
• „Umowa inwestycyjna nigdy nie przewidywała bezwarunkowego podjęcia uchwał konwersyjnych przez PBG, zdumiewa więc, dlaczego teraz Zarząd Rafako porusza ten wątek, oczekując, że Obligatariusze PBG zgodzą się na nowe warunki. Już raz zdecydowanie odmówili takiej propozycji, co nie dziwi, bo jest ona próbą wywłaszczenia akcjonariusza, czyli niejako wrogiem przejęciem Spółki. Nie komunikowaliśmy zmiany rekomendacji wariantu ratowania spółki, gdyż pomysł pre-pack z udziałem MS Galleon został od razu odrzucony przez PFR”.

• mec. Piotr Zimmerman, przewodniczący Rady Nadzorczej  Rafako, listopad 2023:
• „Próby zrzucania odpowiedzialności za los spółki na decyzje największego z akcjonariuszy w zakresie konwersji zadłużenia „to odwracanie uwagi opinii publicznej i pracowników od prawdziwych problemów, bowiem w interesie akcjonariuszy Rafako, a przez to także obligatariuszy PBG, jest nie tylko przetrwanie, ale rozwój i wzrost wartości spółki”. (…) Bez względu na to, czy będzie to inwestor prywatny czy też publiczny (…).”
  https://www.nowiny.pl/wiadomosci/225557-prezes-rafako-odwolany-pbg-usunelo-z-zarzadu-osoby-zwiazane-z-pfr.html

• Komunikat Rady Nadzorczej RAFAKO, 10 czerwca 2024:
• „Maciej Stańczuk zobowiązał się, że w możliwie najszybszym terminie, uzgodni z potencjalnym inwestorem podpisanie listu intencyjnego, który przedstawi realną strukturę transakcji inwestorskiej oraz przedstawi koncepcję zapewnienia Spółce płynności finansowej do czasu finalizacji tej transakcji. Jego zadaniem będzie doprowadzenie do konwersji zadłużenia Spółki oraz sfinalizowanie transakcji z potencjalnym inwestorem strategicznym, który w ostatnim czasie wyraził zainteresowanie inwestycją w RAFAKO.”

„Ostatnie miesiące nie przyniosły istotnego przełomu w kwestii dalszych losów RAFAKO, nie doprowadziły też do znaczących postępów w procesie konwersji zadłużenia Spółki. Wierzyciele RAFAKO zgodę na oddłużenie RAFAKO, w zamian za akcje, uzależniają niezmiennie od pozyskania inwestora. Rada uznała, że zaproponowane przez nowego Prezesa rozwiązanie, zmierzające do pozyskania zagranicznego inwestora jest realne i – pod warunkiem zgodnego stanowiska wszystkich interesariuszy RAFAKO – stanowi jedyną szansę uratowania Spółki”.” https://wysokienapiecie.pl/krotkie-spiecie/maciej-sta-czuk-zosta-powo-any-na-prezesa-zarz-du-rafako/