26 czerwca br. premier Donald Tusk na konferencji prasowej poinformował opinię publiczną o dalszych losach projektu pod nazwą Centralny Port Komunikacyjny. W wypowiedzi szefa rządu znalazł się akapit potwierdzający wolę zapewnienia godnych warunków i sprawiedliwych odszkodowań dla tych, których nieruchomości będą musiały być wywłaszczone na rzecz koniecznych dla interesu społecznego inwestycji.
Nad propozycjami tej ustawy pracuje mój Parlamentarny Zespół ds. Przeskalowanych Inwestycji (m.in. CPK) i Przymusowych Wywłaszczeń, na posiedzeniach którego przygotujemy propozycję do ustawy m.in. definiującej tzw. „cel publiczny” oraz zasady szacowania odszkodowań dla wywłaszczonych wedle procedur i wytycznych Banku Światowego.
O tym mówiłam w Sejmie podczas debaty nad informacją bieżącą Ministra Funduszy i Polityki Regionalnej, w sprawie nowego otwarcia „Programu inwestycyjnego Centralny Port Komunikacyjny” jako elementu spójnego podejścia do rozwoju krajowej infrastruktury transportowej. Debata odbyła się na sali plenarnej 27 czerwca 2024 r.
Oto tekst mojej wypowiedzi i zapis wideo:
„Zmiany ustawowe oraz praktyka rządów PiS wyłączyły rzeczywisty udział społeczny w podejmowaniu decyzji o inwestycjach publicznych . To spowodowało poczucie krzywdy i bezradności a nawet desperacji obywateli zagrożonych wywłaszczeniami pod CPK
Zgodnie z zapowiedziami pracujemy nad takim prawem, które pozwoli i na sprawne przeprowadzenie inwestycji celu publicznego ale też zapewnienie obywatelom ich konstytucyjnych praw.
Art. 21 Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej wywłaszczenie jest dopuszczalne jedynie wówczas, gdy jest dokonywane na cele publiczne i za słusznym odszkodowaniem.
Określimy więc co naprawdę jest celem publicznym :
Dziś jest tak że arbitralnie decyduje o tym zapis w specustawie (21) lub wprost decyzja tego czy innego polityka, w tej sprawie oddamy też głos obywatelom w tym mieszkańcom co do inwestycji w ich najbliższym otoczeniu.
Co do słusznego odszkodowania
Już dziś mamy sytuację że reguły stosowane w inwestycjach przeciwpowodziowych finansowanych ze środków Banku Światowego są bardziej przyjazne dla Polaków niż nasze krajowe, które PiS znacząco jeszcze pogorszył.
Zatem na wzór tych reguł
- zapewnimy prawo do przesiedlenia i pełnej rekompensaty w wysokości równej kosztom odtworzeniowym.
- Wypłata odszkodowania nastąpi przed fizycznym zajęciem terenu – obecne przepisy pozwalają na zajęcie terenu i rozpoczęcie robót, zanim nastąpi wypłata odszkodowania.
Bo żadna inwestycja, która ma realizować potrzeby i aspiracje Polaków nie może powstawać bez akceptacji i współpracy obywateli, a tym bardziej na ludzkiej krzywdzie.
Polityczny spór wokół CPK był jednym z ważniejszych, który rozgorzał w debacie publicznej już po zmianie władzy. Premier Donald Tusk na konferencji prasowej, w której towarzyszyli mu minister infrastruktury Dariusz Klimczak, wiceminister infrastruktury Piotr Malepszak oraz sekretarz stanu w ministerstwie funduszy i polityki regionalnej Maciej Lasek ogłosił przemodelowanie wcześniejszych koncepcji CPK. „Lotnisko w Baranowie powstanie; zbudujemy najnowocześniejsze lotnisko w Europie ” powiedział premier. Jednak inne i inaczej.
Największe zmiany dotyczą komponentu kolejowego wokół CPK, czyli wcześniejszego systemu „piasty i szprych”. „Trójskok w nowoczesność” – to hasło rozbudowy infrastruktury w Polsce.
Premier Tusk zapowiadając rozwój infrastruktury kolejowej podkreślił, że Polska wkrótce stanie się „wielkim megalopolis”. – W ten projekt będą włączone wszystkie wielkie miasta w Polsce – wyjaśnił. Zapowiedział przy tym, że, że planowane koleje będą łączyć wszystkie większe miasta ze stolicą i między sobą.
– W naszym projekcie koleje nie będą budowane od nowa, żeby się łączyć w Baranowie – oświadczył szef rządu na konferencji prasowej, dodając, że taka koncepcja oznacza też ograniczenie skali wywłaszczeń pod nowe linie kolejowe. Jak dodał, zamiast tego rząd proponuje połączenia kolejami wszystkich dużych polskich miast.
Całość konferencji do obejrzenia pod obrazkiem
Konferencja D. Tuska: https://www.youtube.com/live/R6e9mcF16UA?si=EaHZKXQnhSpA3Jmh