W programie rybnickiej telewizji TVT „Gość dnia” przedstawiłam źródła rządowych obietnic wsparcia finansowego lokalnych inwestycji, polegające na zadłużaniu się bez ograniczeń i kontroli społecznej, a także braku możliwości pozyskania wsparcia ze środków europejskich.
Na zaproszenie portalu naszraciborz.pl przedstawiłam co zrobiono i za ile w naszym regionie ( nie tylko , bo i w województwie) w okresie rządów PO-PSL finansując z pieniędzy unijnych i budżetowych ważne inwestycje
Gabriela Lenartowicz, prawnik, dziennikarz, samorządowiec, w latach 2008–2014 prezes Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej w Katowicach, następnie członek zarządu województwa śląskiego, w 2015 wicewojewoda śląski, posłanka na Sejm VIII i IX kadencji.
W ostatnich latach samorządy niepokojąco tracą na niezależności. To odwrót od podmiotowości lokalnych społeczności i zaprzeczanie idei samorządności. Ich kompetencje notorycznie ograniczają np, specustawy, które coraz częściej wyłączają władztwo gmin na ich terenie. Ale najważniejszym instrumentem – gwarantem dobrego gospodarzenia pod okiem społeczności lokalnej są dochody własne, którymi gmina może samodzielnie gospodarzyć na własne zadania bieżące i inwestycje.
Ich ograniczanie i zastępowanie wsparciem „rządowym” bez czytelnych kryteriów – udzielanym w świetle kamer, w towarzystwie polityków opcji rządzącej, jest niczym innym jak powrotem do centralnego zarządzania i klientelizmu u rządowej klamki.
Dla przykładu tylko w wyniku zmian w PIT, które powodują zmniejszenie udziału gmin, do 2023 roku samorządy stracą 64,4 mld złotych – jak wyliczyły korporacje samorządowe. I nawet po uwzględnieniu rekompensat 8 mld + 13,7 ubytek w dochodach własnych, to nadal 42,7 mld na minusie!
A to tylko dochody własne. Wyliczane tu i teraz ewidentne straty. I nie zaciemni tego obrazu podawanie w liczbach bezwzględnych zwiększonych wpływów do gmin. Po pierwsze zależą od obywateli, a nie rządu, a po drugie,z powodu galopującego wzrostu kosztów gmin (energia, transport itp) i tak za nim nie nadążają!
W wyniku polityki tego rządu samorządy tracą jednak podwójnie. Drugim znaczącym ubytkiem wpływów do samorządów i to na sztandarowe inwestycje, jest blokowanie przez rząd dostępu do środków europejskich. Z samego KPO, Polsce przypada ponad 58 mld euro, czyli średnio w przeliczeniu 691 mln zł na powiat. Pieniędzy, które nam się należą i które i tak będziemy spłacać jako członek UE, która jako całość zaciągnęła na ten cel kredyt.
A to nie wszystko! Obecnie nie mamy też funduszy z polityki spójności, czyli 75 mld dla Polski, czyli odpowiednio ponad 892 mln zł na powiat. Zastępowanie ich środkami BGK, który na ten cel emituje drogie obligacje to nic innego jak zaciąganie olbrzymiego długu u polskich podatników. Bez ich wiedzy i zgody. Na koszt tego i przyszłych pokoleń!
A o to lista inwestycji, do których się przyczyniłam, bądź inicjując je, opracowując projekty i pisząc aplikację o finansowanie lub podejmowałam decyzję w tej sprawię w ramach kompetencji w wynikających z pełnionych funkcji (Naczelnik Wydziału UM Racibórz, prezes RBPE, radna Sejmiku, prezes WFŚiGW, wicemarszałek woj. Śląskiego, wicewojewoda śląska, posłanka na Sejm )
Nr 1 Program przedakcesyjny PHARE i inne do 2005 – (ze względu na upływ czasu nominalna wartość inwestycji niewiele powie)
– PHARE – odbudowa (po powodzi) – 80 dotacji dla firm i gospodarstw rolnych;
– PHARE CBC – przebicie pocztowej, dworzec PKS, remont drogi 916;
– PHARE – restrukturyzacja – targowisko miejskie przy pl. Dominikańskim;
– PHARE Interreg – polsko-czeski ośrodek współpracy gospodarczej przy ul. Batorego 7;
– Zintegrowany Program Integracyjny Rozwoju Regionalnego – Zespól klasztorno-pałacowy w Rudach Wielkich;
Nr 2 Regionalny Program Operacyjny woj. Śląskiego 2006 – 2013
– dotacje z puli subregionalnej dla gmin powiatu raciborskiego:
Odbudowa Zamku Piastowskiego – 5 mln euro
Centrum kulturalno-społeczne Pietrowice Wielkie – 1,7 mln euro
Gospodarka odpadami Racibórz – 3 mln euro
Oczyszczalnia ścieków Kuźnia Raciborska – 1.3 mln euro
Kanalizacja Krzanowice – 1,1 mln euro
Raciborskie Centrum Kultury – 5,4 mln euro
Regionalna droga Racibórz – Pszczyna – z UE 146 mln zł;
Nr 3 Projekty i remonty dróg wojewódzkich na terenie powiatu raciborskiego z budżetu województwa prawie 250 mln w dwóch kadencjach (drogi 416, 919, 425, 936, 421, 935, most nad Rudą w ciągu 919);
Nr 4 Wojewódzki Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej i Katowicach – środki krajowe:
– prawie 6 tyś projektów za 2,4 mld zł: z tego 316 mln zł dla subregionu zachodniego także 60 mln zł dla OSP na wozy strażackie;
Nr 5 Wojewódzki Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej i Katowicach środki europejskie – 595 mln euro dotacji na projekty wodno-ściekowe. w tym dla gmin powiatu raciborskiego;
Nr 6 Projekty przeciwpowodziowe: Zbiornik Racibórz – ponad 2 mld zł – Bank Światowy, 667 mln zł UE, 11,5 mln z WFOŚiGW, także dwa małe zbiorniki p. powodziowe na Białej Wodzie w Krzanowicach;
Nr 7 Program UE Infrastrukturę i Środowisko 2014- 2020 – działanie 1.7 – zaprogramowane i zarządzane przez WFOŚiGW Efektywność energetyczna i walka ze smogiem w woj. Śląskim: 241 mln euro;
Nr 8 Regionalny Program Operacyjny na lata 2014 – 2020 – wynegocjowane dla woj. Śląskiego 3,5 mld euro;
Nr 9 Platforma Wsparcia Regionów Górniczych – budżet UE na 2020 – 20 mln euro;
Nr 10 Europejski Fundusz Sprawiedliwej Transformacji na lata 2021 – 2027 – 3,85 mld euro.
W debacie przedwyborczej „Dwójek” w Raciborzu wypowiedziałam się także na ten temat.